به سایت ما خوش آمدید . امیدوارم لحظات خوشی را درسایت ما سپری نمایید .
خوش آمدید
این توضیحات و عنوان از ویرایش قالب ، قابل تغییر است.
بر طبق قانون، عقد به دو دسته عقد دائم و موقت(صیغه) تقسیم بندی می گردد. صیغه، نوعی عقد ازدواج بوده که برای مدت زمان مشخص با مهریه معین، منعقد گردیده، که موجب ایجاد محرمیت میان زن و مرد می شود و رابطه زوجیت میان آنان برقرار می گردد. برای این که زن و مرد به صیغه هم در بیایند کافی است، خطبه صیغه را بخوانند.
تعریف عقد موقت
یکی از انواع عقد نکاح، عقد موقت است که به آن صیغه یا ازدواج موقت هم می گویند. عقد موقت ، در واقع عقدی می باشد که بر خلاف عقد دائم، برای مدت زمان و مهریه مشخصی جاری می شود. در زمان جاری شدن صیغه عقد موقت، مهریه زن و مدت دقیق عقد باید مشخص باشد؛ در غیر این صورت عقد موقت یا صیغه صحیح نخواهد بود.
برای انعقاد صیغه فقط لازم است که زن و مرد جمله صیغه را بخوانند و بعد از آن با یکدیگر مزدوج شده و به هم محرم می شوند. جمله صیغه می تواند توسط مرد، زن و یا توسط وکیل به نمایندگی از طرف آنان قرائت شود که با نظر به اینکه چه کسی آن را می خواند عبارت های آن باهم تفاوت دارد. بر اساس نظر بعضی از مراجع تقلید ترجمه فارسی آن را هم می توان خواند و قابل قبول می باشد. جمله صیغه به یکی از صورت های زیر است:
جمله صیغه محرمیت برای زن: "زوجتک نفسی فی المده المعلومه، علی المهرالمعلوم" به معنی من خودم را به همسری تو در آوردم با مدت معین و با مهر معین." و بعد مرد باید پاسخ بدهد: "قبلت" یعنی قبول کردم.
خطبه صیغه برای مرد: "زوجت موکلتی (نام زن) نفسی، فی المده المعلومه، علی المهر المعلوم" که یعنی:"من موکلم را به ازدواج خود در آوردم برای مدت و مهر مشخص شده." و در پاسخ آن زن باید بگوید: "قبلت التزویج" که ترجمه آن:" قبول کردم این ازدواج را" می باشد.
جمله صیغه توسط شخص سوم: "زوجت موکلتی (نام زن) موکلی (نام مرد) فی المده المعلومه علی المهر المعلوم" یعنی "موکل خودم (نام زن) را به تزویج (نام مرد) در آوردم، در مدت مشخص و با مهریه ی مشخص" و بعد به وکالت از مرد بگوید: "قبلت التزویج لموکلی (نام مرد)" که ترجمه آن "قبول کردم این ازدواج را" است.
شرایط صحت عقد موقت
شرایط خاصی برای جاری شدن آثار حقوقی و شرعی عقد موقت، باید وجود داشته باشد. این شرایط شامل شرایط صحت عقد نکاح به طور کلی، که هم در ازدواج موقت و هم در دائم وجود دارد، می شود و هم شامل شرایط اختصاصی صحیح بودن عقد، که تنها مختص به عقد موقت است، می گردد و در صورت نبود هر یک از این شرایط عمومی و اختصاصی، ازدواج موقت صحیح نخواهد بود. شرایط صحیح بودن صیغه عبارتند از:
شرایط عمومی صحت ازدواج موقت: داشتن قصد برای ایجاد عقد، رضایت داشتن، نبودن مانع برای ازدواج، و همچنین شرایط ازدواج موقت دختر باکره؛ یعنی اجازه پدر یا جد پدری.
شرایط اختصاصی صحت ازدواج موقت: تعیین مدت برای ازدواج موقت و تعیین مهریه.
ارث در عقد موقت
بر اساس قانون مدنی، در ازدواج دائم رابطه توارث بین زن و مرد شکل می گیرد؛ یعنی آن ها از یکدیگر ارث می برند، ولی در ازدواج موقت رابطه توارثی بین زن و مرد به وجود نمی آید؛ یعنی چنانچه یکی از مرد و زنی که به عقد موقت هم در آمده اند فوت کند، دیگری از وی ارث نمی برد، حتی اگر در عقد شرط شده باشد. فقط در صورتی دارایی های زن یا شوهر در عفد موقت به همسرش می رسد که این را وصیت نماید.
لازم به ذکر است که با وجود اینکه زن و مرد از هم در ازدواج موقت ارث نمی برند، اما اگر صاحب فرزند یا فرزندانی شوند، آن ها از والدین خود و پدر و مادر آن ها از فرزندان ارث خواهند برد.
نفقه در ازدواج موقت
در ازدواج دائم، شوهر وظیفه دارد که نفقه همسرش را تامین کند و اگر از این وظیفه خود امتناع کند، ضمانت اجراهایی در قانون تعریف شده است که زوجه می تواند با استفاده از آن و با مراجعه به دادگاه نفقه اش را بگیرد.
به موجب قانون مدنی، مرد موظف به پرداخت نفقه به همسر موقت خود نیست و زن فقط در صورتی مستحق نفقه در ازدواج موقت می باشد که توافقی حاصل گردیده باشد یا عقد بر مبنای آن جاری شده باشد؛ یعنی در حین عقد شرط شود که به زن حتما نفقه تعلق بگیرد.
انحلال عقد موقت
ازدواج موقت نیز همانند ازدواج دائمی منحل می شود. با این وجود یکی از تفاوت های ازدواج موقت با دائم این است که در ازدواج موقت نمی توان طلاق گرفت و زن و مرد بایستی برای اتمام رابطه زوجیت خود تا پایان مدت صیغه صبر کنند. چنانچه صیغه طولانی تر باشد، راهکارهای دیگری برای اتمام زوجیت در قانون پیش بینی شده است. شرایط انحلال عقد موقت به صورت زیر است:
فوت یکی از زوجین: در این مورد فرقی بین ازدواج دائم و موقت وجود ندارد و اگر زن یا مرد فوت کند، ازدواج آن ها منفسخ می گردد.
بذل مدت؛ یعنی بخشیدن مدت زمان باقی مانده از صیغه. بذل مدت ازدواج موقت از جمله اختیارات مرد است و هرگاه که بخواهد می تواند مدت باقی مانده را به زن ببخشد و به عقد موقت خاتمه دهد. مرد می تواند در هنگام انعقاد ازدواج موقت به زن، وکالت در بذل بدهد و با استناد به آن زن می تواند هرگاه که بخواهد، مدت باقی مانده از ازدواج را بذل نماید.
انقضای مدت؛ پایان یافتن مهلت یا مدتی که حین ازدواج موقت تعیین گردیده است که بعد از سپری شدن این مدت، بین زن و مرد دیگر رابطه زوجیت وجود ندارد.
عده زن در ازدواج موقت
عده، به مدت زمانی گفته می شود که زن باید صبر کند تا بتواند مجددا ازدواج، اعم از موقت یا دائمی کند. هدف از وجود عده، معلوم شدن نسب فرزندانی است که امکان دارد بوجود آیند و در گذشته چنانچه زن بلافاصله بعد از جدایی یا مرگ همسرش ازدواج می کرد، در حالی که از همسر سابق خود باردار بود، تشخیص اینکه آن فرزند متعلق کیست، دشوار بوده است. به همین جهت، عده وجود دارد تا شک و شبهه های این چنینی از بین برود.
به موجب قانون مدنی، عده زن در عقد موقت در صورت بذل مدت و انقضای مدت 2 طُهر می باشد؛ بدین معنا که به اندازه ای که دو بار عادت ماهیانه شود؛ مگر اینکه زن به اقتضای سن، عادت زنانگی نبیند که در این صورت، 45 روز خواهد بود.و در صورتی که باردار باشد، تا هنگام زایمان باید عده نگه دارد. همچنین اگر در حین عقد موقت، مرد فوت کند، زوجه می بایست مدت عده وفات شوهر در عقد موقت که 4 ماه و 10 روز است را نگه دارد .
زنی که با شوهرش رابطه ی جنسی برقرار نکرده و همچنین زن یائسه، نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ نکاح؛ ولی عده وفات در هر دو مورد باید رعایت شود.
قوانین ثبت عقد موقت
بر اساس قانون حمایت خانواده،مرد موظف به ثبت ازدواج دائم است:"اگر مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا بعد از رجوع تا یک ماه از ثبت آن امتناع یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن خودداری کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه 5 و یا حبس تعزیری درجه 7 محکوم خواهد شد. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است." یعنی چنانچه ازدواج دائم را ثبت ننماید، امکان دارد به 8 تا 18 میلیون تومان یا حبس از نود و یک روز تا شش ماه محکوم گردد.
با این وجود همانگونه که ذکر شد، این وظیفه مربوط به ازدواج دائم است و ثبت ازدواج موقت اختیاری می باشد. بنابراین در صورتی که مرد ازدواج موقت را ثبت نکند، مجازات نخواهد شد. اما شرایطی وجود دارد که مرد موظف به ثبت ازدواج موقت است. این شرایط عباتند از: