به موجب قانون مجازات اسلامی، جرم سرقت یا دزدی یعنی ربودن مالی که متعلق به دیگری می¬باشد و فرقی ندارد که مال دزدیده شده چه چیزی باشد یا از چه کسی و چه محلی دزدیده شده باشد. از همین رو هرگاه فردی اقدام به ربودن دارایی متعلق به دیگران از مغازه¬ها کرده باشد، جرم سرقت از مغازه تحقق می¬یابد .
برخی اوقات سرقت از مغازه طلافروشی صورت می¬گیرد، گاهی سرقت از مغازه فروش کالاها و لوازم انجام شده و بعضاً جرم سرقت از مغازه در سوپرمارکت ها و هایپرمارکت¬ها رخ می¬دهد و همانگونه که ذکر شد، کلیه اقلام دزدیده شده از مغازه ها را می توان مشمول جرم سرقت از مغازه به شمار آورد که این جرم، بعد از اثبات موضوع قابل پیگیری و مجازات است.
شایان ذکر می¬باشد که برخی اوقات سرقت از مغازه، نه توسط یک سارق، بلکه توسط کارگرانی که در آن جا کار می کنند رخ می¬دهد. این مورد نیز همانند جرم سرقت از مغازه بوده، ولی با توجه به وجود اعتماد بین صاحب کار و کارگر، در قانون مجازات اسلامی یک مجازات خاص برای این جرم در نظر گرفته شده است.
گاهی افرادی که اقدام به سرقت از مغازه دیگری می کنند، ادعا می کنند که پول یا کالایی را از صاحب مغازه طلبکار بوده¬اند و از آنجایی که او طلب خود را پرداخت نکرده است، آن¬ها خود اقدام به برداشتن پول یا کالای مورد نظر کرده اند؛ اما بایستی بیان داشت که بر فرض صحت این موضوع، صاحب مغازه همچنان می تواند اقدام به شکایت از سارق مغازه کند.
با این وجود، برای اینکه جرم سرقت از مغازه توسط سارق مشمول عنوان مجرمانه و مجازات شود، بایستی ارکان جرم سرقت اعم از رکن مادی و همچنین رکن معنوی یا روانی وجود داشته باشد؛ یعنی عمل ربایش مال توسط دزد انجام شده باشد و قصد و نیت دزدیدن هم احراز گردد.
مجازات جرم سرقت از مغازه
بر طبق قانون مجازات اسلامی، سرقت یا دزدی به انواع گوناگونی تقسیم¬بندی می گردد که از جمله می توان به سرقت حدی و سرقت تعزیری اشاره کرد. اصولا مجازاتی که برای سرقت حدی اعمال می گردد، شدیدتر می¬باشد؛ اما شرایط اثبات سرقت حدی نسبت به سرقت های تعزیری سخت¬تر است .
در ماده 268 قانون مجازات اسلامی، چهارده شرط سرقت حدی معین گردیده است که در صورت وجود تمامی این شرایط چهارده گانه، سارق را می توان به مجازات سرقت حدی محکوم کرد؛ بنابراین چنانچه جرم سرقت از مغازه واجد شرایط سرقت حدی باشد، سارق مغازه به مجازات سرقت حدی محکوم خواهد شد که عبارت است از: قطع انگشتان دست راست در بار اول، قطع پای چپ در بار دوم، حبس ابد در بار سوم و اعدام در بار چهارم سرقت حدی .
چنانچه سرقت از مغازه، شرایط سرقت حدی را نداشته باشد، از نوع سرقت تعزیری می¬باشد؛ با این وجود، سرقت¬های تعزیری هم انواع گوناگونی دارند و همین مسئله موجب شده است که سرقت تعزیری را اعم از سرقت تعزیری ساده و سرقت تعزیری مشدد بدانیم .
چنانچه جرم سرقت از مغازه به صورت سرقت تعزیری ساده باشد، به موجب ماده 661 قانون مجازات اسلامی، سارق به مجازات حبس از 3 ماه و 1 روز تا 2 سال و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری محکوم می گردد. با این وجود، برخی اوقات مجازات جرم سرقت از مغازه به دلیل شرایطی که حین وقوع سرقت از مغازه به وجود آمده است، تشدید می شود.
مثلاً به موجب ماده 651 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که جرم سرقت از مغازه تمامی پنج شرط زیر را به طور همزمان داشته باشد، مرتکب سرقت از مغازه به مجازات پنج تا بیست سال حبس و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می¬شود :
- سرقت از مغازه در شب صورت گرفته باشد
- سارقین 2 نفر یا بیشتر باشند
- یک یا چند نفر از سارقین حامل سلاح ظاهر یا پنهان بوده باشند
- سارقین از دیوار بالا رفته و یا حرز را شکسته باشند و یا کلید ساختگی استفاده کرده یا اینکه عنوان یا لباس مامور دولت را به کار برده یا در مکانی که محل سکونت یا مهیا برای سکونت است، سرقت کرده باشند
- در حین سرقت از مغازه، شخصی را آزار داده یا تهدید کرده باشند.
البته به موجب ماده 654، چنانچه سرقت از مغازه در شب انجام شده باشد و سارقان 2 نفر یا بیشتر باشند و حداقل یک نفر از سارقان اسلحه ظاهر یا مخفی استفاده کرده باشد، در صورتی که عنوان محارب بر آن¬ها صدق ننماید، سارقان به مجازات حبس از پنج تا پانزده سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم می¬شوند.
چنانچه سرقت از مغازه، از گونه¬ی سرقت تعزیری مقرون به آزار بوده و یا سارق مسلح باشد هم به موجب ماده 652 قانون مجازات اسلامی، سارق به حبس از 3 ماه تا 10 سال و شلاق تا هفتاد و چهار ضربه محکوم خواهد گردید. هرگاه نیز سرقت از مغازه در مناطق سیل زده یا زلزله زده یا محل آتش سوزی انجام شده باشد، مرتکب به مجازات حبس از یک تا پنج سال و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم خواهد گردید.
شیوه اثبات سرقت از مغازه
جهت اثبات سرقت از جمله سرقت از مغازه می توان از ادله اثبات دعوا در امور کیفری از قبیل اقرار متهم در دادگاه و نزد قاضی و یا شهادت شهود مبنی بر ارتکاب سرقت توسط فرد خاصی استفاده نمود. همچنین یکی دیگر از راه های اثبات جرم سرقت این است که با توسل به دیگر اسناد و مدارک، قاضی به علم و یقین برسد که شخص مرتکب سرقت گردیده است .
از مهم ترین مواردی که می تواند در ایجاد علم قاضی و اثبات سرقت از مغازه تاثیر بگذارد، می توان به فیلم دوربین های مداربسته استناد کرد. همچنین در صورتی که فرد دیگری صدا و تصویری از آن شخص ثبت و ضبط نموده باشد، می توان آن را بعنوان اماره به دادگاه ارائه کرد.
امروزه استفاده از انگشت نگاری برای سرقت نقش مهمی در تعیین تکلیف پرونده های دزدی دارد .
لازم به ذکر است که در رابطه با اثبات سرقت از مغازه همواره شاکی بایستی با استناد به دلایل محکمه پسند، علیه دیگری به جرم سرقت شکایت نماید؛ زیرا به موجب قانون مجازات اسلامی، تهمت دزدی وارد کردن به دیگران بدون دلیل، می تواند مشمول عنوان مجرمانه افترا باشد؛ یعنی بعد از اینکه متهم به سرقت از مغازه از عنوان اتهامی تبرئه گردید، می تواند علیه شاکی اعاده حیثیت کند.
rii rii
4 / 2 / 1402 - 15:26
بازدید : 94
