به سایت ما خوش آمدید . امیدوارم لحظات خوشی را درسایت ما سپری نمایید .
خوش آمدید
این توضیحات و عنوان از ویرایش قالب ، قابل تغییر است.
سرقت چیست؟
سرقت به معنای ربودن مال دیگری، بدون رضایت اوست. مقصود از مال دیگری، معمولا اموال مادی و فیزیکی نظیر اشیا و وسایل مورد استفاده آنان می¬باشد؛ اما جرم سرقت یا دزدی ، محدود به حوزه مذکور نیست .
در حال حاضر، فرآورده های ناشی از تلاش های فکری و علمی افراد دیگر، نوعی دارایی به شمار رفته و مالیت دارند و چنانچه شخصی بدون رضایت دیگران، اموال فکری و علمی آن¬ها را سرقت کرده و خود از آن استفاده کند، جرم سرقت رخ داده است .
این سرقت را با عنوان سرقت علمی و یا سرقت ادبی می شناسند و همانطور که می دانیم گاهی در تولید آثار علمی نظیر مقالات، تحقیقات، پایان نامه¬ها و رسایل درسی، شخصی اقدام به سرقت علمی از دیگری می کند، ولی با وجود شیوع عرفی سرقت علمی، این عمل، جرم بوده و در صورت اثبات موضوع، مجازات در پی خواهد داشت .
عنصر قانونی جرم سرقت علمی و ادبی، در ماده 23 قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان بیان گردیده است که بر طبق این ماده قانونی، جرم سرقت علمی بدین صورت است:
چنانچه شخصی به صورت عالمانه و عامدانه، همه یا قسمتی از آثار علمی و ادبی دیگران را که از نظر قانونی مورد حمایت قرار گرفته است به نام خود یا به نام فرد دیگر و یا حتی به نام خود پدید آورنده بدون رضایت او، پخش یا عرضه نماید، در حالی که اجازه یا رضایت پدید آورنده در این رابطه گرفته نشده باشد، جرم سرقت علمی صورت گرفته که مرتکب، بعد از اثبات جرم سرقت، مجازات خواهد شد .
همچنین ، در رابطه با جرم سرقت علمی، ماده واحده ای با عنوان « قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی » در سال 1396 به تصویب رسیده است که به موجب این ماده قانونی، عنصر قانونی جرم سرقت علمی شامل موارد زیر می¬باشد :
انجام اعمالی مانند تهیه، عرضه و یا واگذار کردن تمامی آثار علمی مکتوبی نظیر رساله و پایان نامه و مقاله و آثار ضبط شده علمی و پژوهشی، همچنین آثار هنری، اعم از اینکه به صورت الکترونیک یا غیر الکترونیک باشند، توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی انجام شده باشد، به قصد انتفاع از آن به عنوان حرفه یا شغل انجام شده و یا به عنوان تهیه اثر به نام خود شخص، این گونه امور انجام شده باشد، جرم سرقت علمی خواهد بود.
مجازات سرقت علمی
به موجب قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان، در صورت ارتکاب جرم سرقت علمی با شرایط گفته شده در ماده 23 و وجود ارکان جرم سرقت، مرتکب به مجازات سرقت علمی یعنی حبس تادیبی از 6 ماه تا 3 سال ، محکوم می¬گردد. همچنین چنانچه شخصی بدون اجازه، ترجمه دیگری را به نام خود یا دیگری، چاپ و نشر نماید، به حبس از 3 ماه تا 1 سال محکوم خواهد شد که این مسئله با مجازات تقلب در کنکور، شباهت هایی دارد.
البته اگر شخص مرتکب سرقت علمی، یک شخص حقوقی باشد، علاوه بر اینکه تعقیب کیفری شخص حقیقی که جرم ناشی از تصمیم او بوده، امکان¬پذیر است، شاکی خصوصی می تواند پرداخت خسارت از اموال شخص حقوقی یا شخص حقیقی مسئول را هم، تقاضا نماید و دادگاه، حکم به این مجازات صادر می نماید.
همچنین به موجب قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی، ارتکاب جرم سرقت علمی با مصادیقی که ذکر شد، در رابطه با اشخاص حقیقی، مشمول مجازات جزای نقدی درجه 3 و محرومیت از حقوق اجتماعی درجه 6 است و چنانچه توسط اشخاص حقوقی ارتکاب یافته باشد، علاوه بر مجازات مدیران و گردانندگان آن، شخص حقوقی هم به مجازات های مذکور در ماده 20 ، 21 و 22 قانون مجازات اسلامی مانند انحلال ، مصادره اموال و ممنوعیت از فعالیت یا جزای نقدی محکوم می گردد.
شایان ذکر می¬باشد که « استفاده کردن از آثار متقلبانه » توسط هیات علمی، دانشجویان ، کارکنان اداری و طلاب، علاوه بر مجازات های ذکر شده، موجب سلب امتیاز مادی و معنوی مترتب بر آن و ملغی الاثر شدن هرنوع مدرک تحصیلی و علمی آنان خواهد گردید و تخلف آنان به شرح زیر به مراجع ذی صلاح، گزارش شده و به یکی از این مجازات¬ها محکوم می شوند :
نکته: مجازات سرقت علمی و ادبی نیز، مثل دیگر انواع سرقت ، در صورتی بر مرتکب قابل اعمال خواهد بود که دادگاه، رکن مادی( ارتکاب فعل سرقت ادبی ) و رکن معنوی( قصد مجرمانه از انجام فعل سرقت) را به طرق مقتضی، احراز کرده و جرم سرقت ادبی با توسل به یکی از ادله اثبات دعوی اثبات گردد.